纳浪祈福调——呀哨

觉乃云丹藏人文化网 2023-11-25

点击上方“藏人文化网”关注

摄影：觉果

༄༅།།གཡང་ཤོག་གཡང་ཤོག།རྒྱ་ནང་རྒྱལ་པོ་མི་གཡང་ཤོག།གཡང་རྒྱལ་པོ་མི་ཡིན་མི་གཡང་ཤོག།།གཡང་བཙན་པོ་མི་ཡིན་མི་གཡང་ཤོག།གཡང་ཅོ་ནེ་རྒྱལ་པོ་མི་གཡང་ཤོག།གཡང་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་མི་གཡང་ཤོག།གཡང་མིང་ཧྭ་ཁྲེན་ཅ་དངུལ་གཡང་གཡང་ཤོག།གཡང་སྟོང་ཁྲི་ལྷག་ཙམ་དངུལ་ཡང་ཤོག།གཡང་ནང་ལམ་རྗེས་མདའ་ལ་གཡང་འཁོར།ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ།ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ། །

གཡང་ཤོག་གཡང་ཤོག།གཡང་ཕྱུགས་རིགས་སྣ་དྲུག་ཕྱུགས་གཡང་ཤོག།གཡང་ནག་པོ་མཛོ་ཡིན་མཛོ་གཡང་ཤོག།།གཡང་དགུ་དྲུག་རྟ་ཡིན་རྟ་གཡང་ཤོག།གཡང་པགས་པ་ལུག་ཡིན ་ལུག་གཡང་ཤོག།གཡང་ ་ ་ར་ཡིན་ར་གཡང་ཤོག།གཡང་ནག་པོ་ཕག་ཡིན་ཕག་གཡང་ ཤོག།གཡང་སྟོང་ཁྲི་ལྷག་ཙམ་ཕག་ཡང་ཤོག།གཡང་ཧྲན་ཞིའི་ཁང་ཅ་ལང་གཡང་ཤོགགཡང་ ཤོག་གཡང་ཤོག།གཡང་འབྲུ་རིགས་སྣ་ལྔ་འབྲུ་གཡང་ཤོག།གཡང་ཀྲུའུ་ཏེ་ཨན་ཅ་འབྲུ་གཡང་ཤོག།གཡང་སྟོང་ཁྲི་ནས་ཡིན་ནས་གཡང་ཤོག།གཡང་དམར་པོ་གྲོ་ཡིན་གྲོ་ཡང་ཤོག།།གཡང་དཀར་པོ་སྲན་ཡིན་སྲན་གཡང་ཤོག།གཡང་དཀར་སྒོར་འདྲ་བར་འགྲིལ་ནང་ཤོག།གཡང་ཟར་མ་འདྲ་བར་འདྲེད་ནང་ཤོག།ག།གཡང་རྨིན་རྫོང་ས་ཞིང་ཚང་གཡང་ཤོག།གཡང་ཐང་ནང་ཐང་འབྲུ་གྲོ་ནང་ཤོག།གཡང་ནང་ལམ་རྗེས་མདའ་ལ་གཡང་འཁོར།ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ།ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ།

གཡང་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་ཆུ་ནང་ཤོག།གཡང་སྨྱུག་ཚགས་འདྲ་བར་འཁོར་ནང་ཤོག། གཡང་གཅིག་ཐོག་འདྲ་བར་བཟོ་ནང་ཤོག།གཡང་སྒོག་པ་འདྲ་བར་འཛུགས་ནང་ཤོག།གཡང་སྒོག་ཡུ་འདྲ་བར་ཐོན་ནང་ཤོག།གཡང་མར་པོ་འདྲ་བར་དཀག་ནང་ཤོག།གཡང་ནང་ལམ་རྗེས་མདའ་ལ་གཡང་སྐོར། ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ།ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ། །

呀哨呀哨，嘉那嘉布尼呀哨、呀嘉布尼英尼呀哨、呀赞目尼英尼呀哨、呀召乃嘉布尼呀哨、呀肖日曹见尼呀哨；呀梅花陈家欧呀哨、呀刀拆池zi欧呀哨、呀尼勒玛箭德勒呀靠，奥玛尼班曼奥啊奥玛尼班曼奥。

呀哨呀哨，呀淆raisa召淆呀哨、呀那铺扫英扫呀哨、呀古珠德英德呀哨、呀普目录应录呀哨、呀子目热应热呀哨、呀那普帕应帕呀哨、呀山西康家扫呀哨、呀刀拆池zi帕呀哨；呀主讷俄奥主呀哨、呀珠丁安家主呀哨、呀木木南英南呀哨、呀莫布交应交呀哨、呀葛布沙应沙呀哨、呀给zi折日日尼哨、呀洒莫这日尺尼哨、呀塔纳塔珠叫尼哨、呀买努塞主曹尼哨、呀尼勒玛箭德勒呀靠，奥玛尼班曼奥啊奥玛尼班曼奥。

加草这日期尼哨、呀宝劳这日靠尼哨、呀台拆这日三尼哨、呀高波这日祖尼哨、呀高老这日滔尼哨、呀玛布抓日给尼哨、呀尼勒玛箭德勒呀靠，奥玛尼班曼奥啊奥玛尼班曼奥。

福运来福运来！中央主席福运降，领袖人气福运临，藏地赞普福运临，卓尼杨家福运来，四面八方福运来；梅花陈家银运来，成千上万钱运来；六畜兴旺福运来，黑犏牛的福运来，巴杰骏马福运来，繁殖绵羊福运来，山羊兴盛福运来，大黑猪的福运来，成千上万猪运来，山西康家牛运来；五谷粮食福运来，主带安家粮运来，青色青稞福运来，红色小麦福运来，白色大豆福运来，油籽福运滚进来，胡麻福运滑进来，岷县土地福运来，大小川区福运来；福运来似大海流，福运来似笸箩转，福运来似垒摞子，福运来时如栽蒜，福运到似起蒜薹，福运到似酥油凝，福运之路是福箭，绕随福箭至主家，唵嘛呢叭咪吽、唵嘛呢叭咪吽！

呀哨祈福调是流传于卓尼三格毛藏区的传统祈福调，主要用于三格毛藏族的婚丧嫁娶以及喜庆日子里的祈福纳吉，在中老年人群中流传。在洮河南岸的卓尼纳浪村的压哨调受到当地苯苯、勒莫和格西的影响，成为了传承最为系统、完整和场合的正式性。

呀哨调中主席—赞普—土司降福运，说明了纳浪压哨调形成于赞普时代（唐代），在经过了不断的融合和变迁，形成现在的完整性。由于呀哨调十分贴近于生活，所以更新换代十分活跃，一旦出现滞后，就失去了祈福的意义了。政治层面上的从大到小的顺序性，反映的是当地藏族对统治阶级的认可性和归属感。

纳浪呀哨调通过人、财、五谷和六畜四个方面来祈福，反映出纳浪传统的农牧结合的生产生活方式和地处藏汉过渡区域的地理位置，祈求人丁兴旺、五谷丰登、六畜兴旺的富裕安康的生活和幸福明天的期望。

压哨调中反映的地名有汉地、拉萨、山西、岷县、梅花和巴杰，充分体现的是当地藏族地域认可的宽广性和非限制性。是当地藏族自古以来的开放性可容纳性的表现。

通过具体的事物对抽象的福运进行了细化，使之成为了看得见摸得着感受得到的实物。通过事物的特性和表现又对不同事物的福运进行了刻画，加强了人们对这一文化的认可和传承。

文中大量运用了比喻、排比、夸张等藏语惯用的修辞手法，生动的描写了福运到来的过程，宽广迅猛的到来、逐渐浓缩、扎根生长、凝固常驻，具体到每一个细节，真正达到祈福的目的，从而能够使呀哨调传承和发扬，成为纳浪藏族群众生活当中最重要的文化传承。

由于受到汉文化的冲击，藏族的汉化以及纳浪藏族方言的流逝，呀哨调的传承面临着极大的挑战，目前仅仅有两位七十多岁的老人能够完整的吟唱传承。笔者因藏语根基浅薄，只能尽自己最大的努力，通过完整的录音、音译、藏文书写和汉文翻译，留住一部分纳浪藏族方言，和这文化瑰宝的传承出绵薄之力。

呀哨调整理的内容有些可能受发音、个人水平的影响有少量不正确的内容，仅作了解参考，抛砖引玉。

作者简介

觉乃云丹，原名杨继云，男,藏族,甘肃卓尼人,就职于政府部门,爱好民俗文化的发掘和整理,作品散见于甘南报、杂志和公众号。

来源：藏人文化网

兼听则明 tibetcul@126.com·投稿